Normale spraakontwikkeling
De spraakontwikkeling bij kinderen begint al als ze net geboren zijn. Baby's reageren op geluiden en beginnen zelf ook geluiden en klanken te maken. Daarna zetten ze de klanken achter elkaar en worden het de eerste woordjes. Kinderen leren de verschillende klanken door imitatie van de ouders.
Soms stagneert de spraakontwikkeling of komt niet goed op gang. Dit kan bijvoorbeeld door een (tijdelijk) gehoorprobleem. Ook in een normale spraakontwikkeling kan een kind nog niet alle klanken goed maken. Dit heeft te maken met de leeftijd van het kind. Een kind van 5 jaar hoort goed verstaanbaar te zijn.
Om meer inzicht te krijgen in de spraakontwikkeling staat hieronder een schema van de normale spraakontwikkeling.
Leeftijd 0 - 9 maanden:
- huilen
- vooral eh-klanken
- eerste brabbelen ( geluiden met vooral lipklanken die door het kind en de omgeving worden herhaald bijv.:bububu )
Leeftijd 9 - 12 maanden:
- imiterend brabbelen (het kind oefent met de klanken die het hoort vanuit zijn omgeving)
- wanneer een kind 1 jaar is, brabbelt het veel en gevarieerd
Leeftijd 1½ jaar:
- uitgebreid brabbelen
- eerste woordje, de woordopbouw is vaak nog onvolledig (nog niet alle klanken worden gemaakt)
- kan de /p/, /t/, /m/ en /n/ aan het begin van een woord goed maken.
Leeftijd 2 jaar
- brabbelen neemt af
- tweewoordsuitingen ( auto weg, hebbe koek)
- kind kan de /k/, /s/, /x/ en /h/ aan het begin van een woord goed maken
- het kind is voor 50% verstaanbaar
Leeftijd 3 jaar:
- zinnen van 3 -5 woorden (zinsopbouw nog niet correct)
- woordenschat breidt zich uit
- eerste medeklinkerverbindingen (stoel i.p.v. toel)
- het kind is voor 75% verstaanbaar
Leeftijd 4 jaar:
- uitbreiding medeklinkers en verbindingen
- /l/,/r/,/sch/,/fl/,/kn/ en /zw/ kunnen nog moeilijk zijn
- kind is verstaanbaar voor vreemden
- oefent en gebruikt complexere zinnen van 6 woorden en meer.
- kan een kort verhaal vertellen buiten het hier en nu.
Leeftijd 5 jaar:
- vrijwel alles is verstaanbaar
- /r/ en /sch/ kunnen nog moeilijk zijn
- Kan samengevoegde zinnen gebruiken met voegwoorden.
Leeftijd 6 jaar:
- het kind kan alle losse klanken en medeklinkercombinaties maken
- het kind kan nog moeite hebben met het uitspreken van woorden met drie of meer medeklinkers achter elkaar, zoals straat, herfst, spreeuw